16 -30 Mart 1940: Müttefikler, Almanya’yı boğma planları yapıyor
16 Mart 1940 Dün gece, Varşova’ya ait keşif gezilerinden dönen bir RAF uçağı Fransa’ya ait olduğunu sandığı bir araziye mecburi iniş yaptı. Bununla birlikte uçaktan çıkan İngiliz Teğmen Tomlin, nerede olduğunu sorup da Almanca cevap alınca heyecanla uçağa geri dönen ekip uçağı çalıştırmayı ve bölgeye henüz ulaşan Alman askerleri arkalarından ateş ederken kalkmayı başardı.
“Wehrmacht üyelerini sağlık tehlikelerine karşı korumak için” Yeni Alman kararnamesi tıbbi gözetim altında polis gözeteminde işletilen genelevlerin oluşturulmasını emretti. Yahudi fahişelerin çalıştırılması ise “ırk karışımını” önlemek için yasaklandı.
Scapa Flow’daki İngiliz filosuna saldıran Alman bombardıman uçağı yanlışlıkla bir İskoç köyü olan Brig o’Waithe’da bir bomba düşürünce 27 yaşındaki James Isbister öldü. Böylece Isbister bir Alman bombası ile öldürülen ilk İngiliz sivil oldu.
Sovyet güçlerinin işgal ettiği Viipuri sivil halk tarafından terk ediliyor. Finli bir subay: “Savaşta yanan köyleri görmek üzücü oldu, Ruslara zarar görmemiş evleri bırakmak ise daha da üzücü” dedi.
17 Mart 1940 Fransız askeri Jean-Paul Sartre: “Savaş makinesi tarafsız işliyor. Bölüğümdeki askerlerden biri gözlerinde çılgın bir umutla bana dedi ki: ‘İngiltere inadı bırakacak, kimse savaşmayacak.”
ABD “barış elçisi” Sumner Welles Almanya, Fransa, İtalya ve İngiltere’nin ardından silahsızlanma ve barış müzakeresi önerilerini sunduktan sonra bu gece Amerika’ya dönüyor. Hitler, Chamberlain, Mussolini ve Daladier önerilerini reddetti.
18 Mart 1940 Autobahn (otoyol) sistemi ve Siegfried hattının mimarı Fritz Todt, Alman savaş üretimini artırmak için Reich Reuters Bakanı olarak atandı.
Hitler ve Mussolini, Avrupa savaşına katılması muhtemelen olan İtalya’yı tartışmak için, Alpler’deki Brenner Geçidi’nde yüz yüze bir araya geliyorlar.[1] Mussolini,
Hitler’e hitaben Britanya ve Fransa’dan nefret ettiğini, ülkesinin savaşa girmesinin kaçınılmaz olduğunu bildiriyor. İtalyan dışişleri bakanı Kont Ciano: “Hitler toplantısı her iki taraf için de samimi geçtiğini ama konferans daha çok Hitler’in konuştuğu bir monolog olduğunu söylüyor.
Uçakları tarafsız Danimarka’da Lolland Adası’na düşen 4 Alman pilot bir köylüden yemek isteyince yakalanıyorlar.
Hitler şu anda Mussolini’den ayrılıyor: “Almanya bir kez daha zafer kazandı, İtalya biran önce müdahil olacak”
19 Mart 1940 Bir Londra mahkemesi, aşırı miktarda (tayın miktarının 140 katı) şeker stoklayan bir kadına 75 sterlin ceza veriyor.
İngiltere eski Başbakanı David Lloyd George, Avam Kamarası’nda konuşuyor: ‘Polonya, Çekoslovakya ve şimdi Finlandiya için çok geç. Onları asla kurtaramayız’
RAF, geçen hafta Scapa Flow’un bombalanmasına karşı misilleme olarak, bir Alman kara hedefine Frizya Adaları’ndaki deniz üssüne ilk hava saldırısını gerçekleştirdi. RAF nişancısı Larry Donnelly: “Heycanlıyız, şimdi kanlı propaganda broşürleri yerine bomba atıyoruz.”
Kanada’daki Amerikan Büyükelçisi James Cromwell, Nazizmi kınamayan ilk ABD hükümet yetkilisi oldu: ‘Hitler’in Almanya’sı özgür dünyanın sosyal ve ekonomik düzenini yok etmeye çalışıyor’. Cromwell ayrıca izolasyonu savunan Amerikan Kongre üyesi Martin Sweeney’e, “bu Cumhuriyet’ten cehenneme git” diyerek, İngiliz-Fransız müttefiklerine katılmak gerektiğini söyledi.
20 Mart 1940 17 yaşındaki Alman Albert Kartes, geçen hafta Almanya’ya yanlışlıkla inen İngiliz pilotla konuştuğu için “düşmana yardım” suçundan 2 yıl hapis
cezasına çarptırıldı Almanca bir cevap duyunca uyanan RAF uçağı kaçmayı başardı.
Hindistan Ulusal Kongresi partisi, İngiliz sömürgecilerinin Hindistan’ı Hindistan halkına danışmadan savaşa sokmasını protesto etti ve savaş biter bitmez tam bağımsızlık talep etti. Hindistan Ulusal Kongresi ngiliz sömürge yönetimine karşı yeni bir şiddet içermeyen direniş kampanyasını yürütmek ve “emperyalist savaşa” katılmayı reddetmek için Mohandas Gandhi’yi lider olarak seçti. Gandhi, Avrupa’daki savaşın patlak vermesini engellemeye çalışarak, 23 Temmuz 1939’da “Sevgili dost” diye hitap ettiği Adolf Hitler’e barış arzusunu ifade ettiği bir mektup yazmıştı[2].
Alman işçi taburları, SSCB ile sınır boyunca Ostwall adı verilen bir dizi müstahkem sığınaklar inşa etmeye başladılar.
Fransa Başbakanı Édouard Daladier, güven oylamasında 300 milletvekilinin kendisini reddetmesi sonrasında istifa etti. Daladier, Fransız birliklerini zamanında Finlandiya’ya gönderemediği için ağır bir şekilde eleştirildi.
21 Mart 1940 Britanya’da çoğu Nazilerden kaçan mülteciler olmak üzere 74.000 kayıtlı Alman vatandaşı yaşıyorsa da İngiliz Hükümeti bunların 1,959’unun potansiyel tehdit taşıdığını açıklamıştır.
Fransız milletvekilleri yeni başbakan olarak İskandinavya ve Balkanlarda saldırgan bir stratejiyi izlemeyi isteyen Alman karşıtı Paul Reynaud’u seçti.
Berlin’deki ABD’li gazeteci William Shirer, günlüğünde şöyle yazıyor: “Almanya, batı cephesini zorlamaya çalışabilir, ancak bu mümkün değil. Alman General Staff, Maginot Hattı ve Fransız ordusundan çekiniyor”.
İngiliz gazeteci George Orwell, Hitler’in Mein Kampf adlı kitabını inceliyor: “Eğer bir fare öldürürken, ejderha gibi görünmeyi beceriyor.”[3]
Peenemünde Araştırma Merkezi’ndeki Alman bilim adamları, dünyanın ilk balistik füzesi olan A4 adlı kod adlı yeni bir roketin motorunu test etti.
22 Mart 1940 Japonya Dışişleri Bakanı devam eden Avrupa savaşının uzun süreceğinin “kesin” olduğunu açıkladı, ancak Japonya’nın taraf tutmayacağını açıkladı.
İngiliz gazeteleri, İngiltere’de yeni moda askeri argo kelimeleri yazıyor:
bodysnatchers (sağlık görevlileri)
bus drivers ‘otobüs şöförleri’ (pilotlar)
bottled sunshine ‘şişede güneş ışığı’ (bira)
Lush bints ‘ayyaş kadın’, popsies ‘ciciler’, pushers ‘fırsatçılar’ (kız arkadaşlar)
nibbling ‘dişlemek’ (arkadaşlık)
kittens in a basket ‘sepette kedi yavruları’ aşık çiftler)
Yeni Alman kemer sıkma taktiğii: Özel otomobiller akülerini savaş çabalarını desteklemek için bağışlamalıdır. Silah üretimi için metal sağlamak için bronz kilise çanları da eritilecek.
Bilimsel danışman Sir Henry Tizard, İngiliz kabinesini, Almanya’nın atomik bir “süper bomba” inşa etmeye çalışacağını bildirdi. İngiltere hükümeti Nazi nükleer çabalarının benzer araştırmalara yetki veriyor.
23 Mart 1940 ABD’li gazeteci William Shirer Paskalya hafta sonunda Berlin’den şöyle diyor: “Almanlar, yağmurda küçük bir şeker tayını için sabırla bekliyor!”
İngiltere’nin Dartmoor Hapishanesinde ayaklanan İrlanda Cumhuriyet Ordusu üyeleri, İngiliz şehirlerinin “S-Plan” bombalamalarından sorunlu ikisinin terörizm suçuyla yargılanmasının önüne geçmeye çalışıyorlar.
24 Mart 1940 Baltık denizine giden İngiliz denizaltıları, her ikisi de Norveç demir cevheri yüklü 2 Alman kargo gemisini batırdı.
İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Halifax SSCB’yi Romanya’nın tarafsızlığına saygı konusunda uyardı: Romanya topraklarını ele geçirirse Britanya “Sovyetler Birliği ile savaşa girecek”.
25 Mart 1940 İngiltere, Romanya ve SSCB’den gelen petrol ile İsveç’ten gelen demir cevherini keserek Alman ekonomisini boğmayı umut ediyor. Lord Halifax, İngiliz kabinesine bu ablukanın savaşı “2-3 yıl” içinde sona erdireceğini söyledi.
İngiltere hükümeti, esir düşen İngiliz askerlerine Alman radyolarında konuşma yapmalarını yasaklıyor.
26 Mart 1940 Stalin, Adolf Hitler’in yüz yüze görüşme ve Almanya ile SSCB arasındaki ortak sınırı görüşme isteğini reddetti. Diktatörler, Nazi-Sovyet paktına katılmış olsalar da, hiç bir zaman şahsen tanışmadılar.
Oxford Üniversitesinde okuyan Avusturyalı bir üniversite öğrencisi olan Wilhelm Solf, düşmüş bir RAF uçağını fotoğrafladıktan sonra bir İngiliz hapishanesine koyuluyor. İngiliz halkı, İngiltere’de yaşayan Almanlara karşı daha sert muamele ve daha fazla casusluk talep ediyor.
Fransız hükümeti önde gelen bir Sovyet diplomatını ihraç ediyor: SSCB’nin Paris Büyükelçisi Jakob Suritz, Fin savaşında İngiliz-Fransız savaş kışkırtıcılarına karşı zafer kazandığı için Stalin’e tebrik mesajı gönderdikten sonra eve gönderildi.
Kanada Genel Seçimlerinde oylama başladı – Liberal Başbakan Mackenzie King, savaş çabalarını destekleyen Ulusal Hükümet için kampanya yürütüyor, ancak hiçbir zorlama sözü vermiyor. Fransızca konuşulan Quebec, İngiltere adına savaşmaya zorunlu olarak katılmaya yoğun bir şekilde karşı çıkıyor. Fransız asıllı Liberaller, tarafsızlığın Avrupa’da Nazizmle savaşmaktan daha iyi olduğunu savunuyor.
27 Mart 1940 İngiltere Savaş Kabinesi, yeni Fransız Başbakanı Reynaud’un Sovyet petrol sahalarını bombalanması için gizli teklifi reddetti. İngilizler SSCB ile savaşa başlamak istemiyorlar. Fransız Başbakan Yardımcısı Reynaud, özel olarak havaya bırakılan paraşüt mayınları ile Ren nehrinin mayınlanması veya Alman demir sevkiyatlarını engellemek için Norveç kıyı sularını mayınlamayı da önerdi. Fransız General Gamelin şöyle diyor: “Önce hiçbir şey yapmamamızı isteyen Daladier vardı. Şimdi her şeyi yapmamızı isteyen Reynaud var.”
Londra Times: “Paris’teki i gözlemciler, Batı Cephesinde uzunca bir süre hiçbir değişiklik beklemiyorlar. Müttefikler Hitler’i, Maginot Hattı’na aptalca saldırmak zorunda bırakmalılar”.
Nazi İşçi Cephesi başkanı Dr. Robert Ley, bu savaşı yeni nesillerin doğacağı sonsuzluk çeşmesi olarak görüyor ve ‘tanrının nimeti’ olarak adlandırıyor.
28 Mart 1940 Polonya’dan Nazi istilasından kaçmak için kaçan 1.600 Yahudi mülteci, 6 ay süren yolculuktan sonra Filistin’e geldi. İngiliz sömürge birlikleri yasadışı giriş için onları tutukladı.
Müttefik Yüksek Savaş Konseyi şimdi Londra’da buluşuyor: Fransa ve İngiltere, ikisi de Almanya ile ayrı bir barış yapamayacaklarını umut ediyorlar.
Bir Alman denizaltı ve ekibi, tarafsız bir Norveç’teki bir adada karaya oturduktan sonra tutuklanıyor. Mürettebat, bir Norveçli balıkçıya, onları serbest bıraktırırsa ayaklarından daha uzun bir Alman sosisi teklif ettiler, ancak adam bunun yerine polisi uyardı.
Berlin’de ABD’li gazeteci William Shirer: Norveç demirleri olmadan Almanya savaşa devam edemez… İngiliz muhripleri Norveç’in sularına girerse, Almanya nasıl davranacak?
29 Mart 1940 Alman yönetimi altındaki bölgelerde, hastanelerde bile Yahudilere tıbbi bakım vermek yasa dışıdır. Sadece Yahudi doktorlar Yahudileri tedavi edebilir.
Sovyetler Birliği’nde Yüksek Sovyet Konseyi’nde konuşan Molotov, Sovyetler Birliği’nin savaşta tarafsız kalacağını söylerken, İngiliz ve Fransız “saldırganlığından” yakınıyor.
30 Mart 1940 İç Moğolistan’da Wuyuan çivarında şiddetli bir savaş yaşanıyor: Çinli milliyetçiler, Japonya ordusunndan 3400 askeri öldürerek şehirden kaçırdığını söylüyorlar. Japonya, 13 asker kaybettiklerini, 1500 Çinliyi öldürdüklerini ve “önemsiz” bir kasabadan vazgeçtiklerini bildiriyor. Japonya, Başbakanı Mitsumasa Yonai, Çin’i Japon işgaline devam ederken babaları ölen çocukları ziyaret etti. Şu ana kadar 100.000’den fazla Japon askeri ve bilinmeyen sayıda Çinli asker ve sivil, öldü.
Nazi hükümeti, Almanya’da savaş endüstrisinde çalışmaları 300.000 Polonyalı işçi görevlendirdi. Bu işçiler aryanlardan ayrılabilmeleri için kıyafetlerine bir “P” rozeti dikmeliler.
SSCB petrol endüstrisinin İngiliz-Fransız bombalanması için hazırlık amacıyla işaret taşımayan bir RAF uçağı, Kuzey Irak’tan kalkarak Bakü’ye uçtu ve Sovyet petrol rafinerilerini fotoğraflamak için gizli bir keşif uçuşu yaptı.
Nanking’de, Japonların işgal ettiği toprakları yönetmek için kukla lider eski Kuomintang bakanı Wang Jingwei’nin başkanlığında, “Çin’in yeniden düzenlenmiş bir ulusal hükümeti” ilan edildi.
31 Mart 1940 SSCB, Finlandiya’dan Kış Savaşı’nda ele geçirilen toprakları, Viipuri (Vyborg olarak yeniden adlandırıldı) ile yeni Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ni ilan etti. Finliler, bu yeni Sovyet devletini Stalin’in yakın gelecekte daha fazla Fin toprağı işgal etmeyi planladığını gösteren bir işaret olarak algıladılar.
Alman kruvazörü Atlantis, ticari gemileri avlamak için gizli silahlarla ve gizli bayraklarla gizlenmiş yeni Alman ticaret akıncılarının ilkini başlattı.
Almanya, işgal altındaki Polonya’ya insani yardım göndermek için Vatikan’dan gelen bir talebi reddetti.
Winston Churchill, İngiliz radyosunda konuşuyor ve Nazi Almanya’yla ticaret yapan tarafsız Avrupa ülkelerini uyarıyor: “Kaplanla aynı kafeste kalıyorlar”[4]
Notlar
[1] https://www.britishpathe.com/video/hitler-mussolini-meet
[2] https://www.mkgandhi.org/letters/hitler_ltr.htm
[3] http://gutenberg.net.au/ebooks16/1600051h.html
[4] http://www.ibiblio.org/pha/policy/1940/1940-03-31a.html